Malarze, rzeźbiarze, poeci i muzycy – ludzie wrażliwi, z artystyczną duszą… to na ich barkach w dużej mierze spoczywa przywilej pokazania piękna i niezwykłości świata, który ich otacza i w którym przyszło im żyć. Oglądając dzieła malarskie sprzed wieku, słuchając zaczarowanych melodii możemy przenieść się do innej rzeczywistości, która dzięki artystom staje się nam bliższa. Rozpowszechnianie wiedzy o kulturowym dziedzictwie jest także szczególnie ważne dla marki Carpathia, która od lat dokłada starań, żeby popularyzować Karpaty jako wyjątkową destynację turystyczną. Także promując i pokazując różne oblicze sztuki – sztuki, która uczy, zadziwia, zaskakuje i skłania do refleksji.
Prostota wyrażona sztuką
Przemierzając karpackie ścieżki nie można się dziwić, że okolice te stawały się często tematem wierszy, pieśni czy obrazów – bezkres lasów, gdzieniegdzie posadowione wiejskie chaty, wartkie strumyki, klimatyczne miasteczka. Całość składa się na bajkową wręcz atmosferę, którą artyści chcieli uwiecznić w swoich dziełach i przekazać potomnym. Na obrazach artystów pogranicza znaleźć możemy wiele motywów, które są niepowtarzalne: jest to przede wszystkim zasługa niezwykłej wrażliwości na otaczający ich karpacki świat. Jednym z takich malarzy, docenionych dopiero w ostatnich lata życia, był Epifaniusz Drowniak, szerzej znany jako Nikifor Krynicki. Cyklem jego obrazów, który zyskał najwięcej słów uznania były beskidzkie pejzaże ze stacjami kolejowymi, na płótno przenosił również architekturę: fabryki, wille, pensjonaty, wnętrza kuchni – malował świat, który był mu najbliższy. Podobnie jak słowacki malarz Ladislav Medňanský, zainspirowany impresjonizmem, którego twórczość obejmowała głównie portrety prostych mieszkańców wsi oraz pejzaże, w tym wiele o tematyce tatrzańskiej.
Prostotę widać również w dziełach rzeźbiarzy, z których wielu tworzyło świątki – drewniane rzeźby o tematyce religijnej. Artyści sięgający po dłuto to zazwyczaj samoucy, którzy tworzyli przede wszystkim po to, aby swoje dzieła ustawić w przydomowym ogrodzie, zanieść do kościoła czy do przydrożnej kapliczki; żeby święty spoglądał na nich, na modlących się, na przejezdnych i dodawał im otuchy.
Na muzycznych torach
Jak niełatwo jest jednym słowem opisać dzieła malarzy, tak trudno też określić, czym jest muzyka pogranicza i jakie elementy w niej przeważają. Zdecydowanie jednak wskazać można jedną cechę, która łączy wszystkie utwory mocno związane z tym terenem: jest to dusza artystów, w której drzemią niezwykle barwne melodie, wzruszające, przekazujące głębokie emocje. Tereny polsko-słowackiego pogranicza to obszar zamieszkiwany w dawnych czasach przez plemiona Bojków i Łemków, którzy tworzyli ówczesną kulturę. Tworzyli także niezwykłą, przejmującą muzykę, pełną rzewnych melodii, opowiadającą o miłości, prostym wiejskim życiu i pięknie otaczającego ich świata. Dźwięcznymi głosami, pochodzącymi wprost z serca przekazywali opowieści, a muzyka była częścią ich kulturowej tożsamości. Ludność łemkowska po burzliwych latach powojennych została rozproszona po całym świecie, a muzyka jest do dziś spoiwem, które łączy pokolenia i daje poczucie solidarności.
Sztuka wyraża wiele emocji, przekazywana w sposób dosłowny lub metaforyczny trafia do szerokiego grona odbiorców. W zależności od usposobienia, nastroju, życiowego momentu, każdy może w niej odnaleźć pierwiastek, który w danym momencie idealnie opisuje sytuację. Sztuka karpacka związana jest przede wszystkim z przestrzenią, która tutaj króluje i czeka na ponowne odkrycie.
CARPATHIA to coś więcej niż marka terytorialna, to sposób myślenia o Karpatach. Przyłącz się do nas, aby współtworzyć gospodarczy znak jakości Karpat, który skupia najlepsze produkty, atrakcje i usługi o charakterze karpackim.
Więcej informacji o CARPATHII uzyskasz:
Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska
www.wedrowaniebezplecaka.visitcarpathia.com
